اگر بعد از زایمان متوجه رگ‌های برجسته و کبود روی پاهایتان شده‌اید، با واریس بعد از زایمان روبه‌رو هستید. این مشکل نه‌تنها از نظر ظاهری آزاردهنده است، بلکه ممکن است با احساس سنگینی، درد یا خستگی پاها همراه باشد. بسیاری از مادران تصور می‌کنند واریس فقط مربوط به دوران بارداری است، اما در واقع، تغییرات هورمونی، افزایش وزن، فشار ناشی از بارداری و حتی ایستادن‌های طولانی‌مدت در دوران مراقبت از نوزاد، می‌توانند باعث تشدید یا ادامه واریس پس از زایمان شوند. با این وضعیت درمان در حین بارداری توصیه می شود یا بعد از زایمان؟ در این مقاله درباره این موضوع صحبت کرده و تکنیک های درمان واریس بعد زایمان را بررسی خواهیم کرد.
واریس بعد از زایمان خودبه‌خود برطرف می‌شود؟
در بسیاری از زنان، رگ‌های واریسی پس از زایمان (Varicose Veins After Pregnancy) به مرور کاهش پیدا می‌کنند، زیرا فشار رحم بر عروق کم شده و جریان خون به حالت طبیعی بازمی‌گردد. اما در برخی افراد، به‌ویژه اگر رگ‌ها قبل از بارداری نیز ضعیف بوده باشند، ممکن است واریس باقی بماند و نیاز به درمان داشته باشد. ورزش‌های ملایم و استفاده از جوراب واریس می‌توانند روند بهبودی را تسریع کنند.
درمان واریس در دوران بارداری بهتر است یا بعد از آن؟
درمان واریس به‌طور کلی بستگی به شدت علائم و وضعیت سلامت مادر دارد. برای واریس در دوران بارداری، بسیاری از درمان‌های پزشکی از جمله لیزر، اسکلروتراپی و داروهای خاص توصیه نمی‌شوند، زیرا ممکن است برای جنین خطرناک باشند. هدف در این دوره بیشتر کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت واریس با استفاده از جوراب واریس، پیاده‌روی روزانه و بالا نگه داشتن پاها هنگام استراحت است.
اما پس از زایمان، زمانی که تغییرات هورمونی و فشار رحم از بین می‌رود، بهترین زمان برای درمان قطعی واریس فرا می‌رسد. در این مرحله، پزشک می‌تواند روش‌های ایمن‌تر و موثرتری مثل لیزر، تزریق دارو یا درمان‌های ترکیبی را به‌کار گیرد تا رگ‌های آسیب‌دیده به‌طور کامل از بین بروند.
درمان واریس در دوران شیردهی ایمن است؟
درمان واریس در دوران شیردهی به نوزاد ممنوعیت خاصی ندارد اما باید با مشورت پزشک انجام شود. بسیاری از درمان‌های موضعی و روش‌های غیرتهاجمی مانند استفاده از جوراب واریس، ورزش، ماساژ ملایم و درمان‌های فشاری در دوران شیردهی بی‌خطرند. با این حال، درمان‌های دارویی یا تزریقی باید تحت نظر بهترین متخصص درمان واریس و با در نظر گرفتن ایمنی مادر و نوزاد انجام شوند.
🎥 فیلم نمونه کار قبل و بعد درمان واریس پا در کلینیک دکتر فریبا هندسی:
فیلم درمان واریس طنابی – قبل و بعد
فیلم قبل و بعد درمان واریس پا
علت ابتلا به واریس بعد از بارداری و زایمان
پیش از پرداختن به درمان، شناخت دلایل بروز این مشکل ضروری است. در جدول زیر، مهم‌ترین علل فیزیولوژیکی و محیطی واریس پس از زایمان آورده شده است:
| علت | توضیحات |
|---|---|
| افزایش وزن در بارداری | فشار اضافی بر عروق پا باعث گشاد شدن رگ‌ها می‌شود. |
| تغییرات هورمونی | افزایش هورمون پروژسترون موجب شل شدن دیواره رگ‌ها می‌گردد. |
| فشرده شدن عروق توسط رحم | در دوران بارداری جریان خون از پاها کندتر می‌شود. |
| ژنتیک | ضعف ارثی دیواره رگ‌ها احتمال واریس را افزایش می‌دهد. |
| ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت | کاهش جریان خون در پاها موجب تشدید واریس می‌شود. |
روش های درمان واریس بعد از زایمان
درمان واریس بسته به شدت و محل درگیری، می‌تواند خانگی، دارویی یا تخصصی و یکی از گزینه های زیر باشد:
- استفاده از جوراب واریس برای بهبود گردش خون
- اسکلروتراپی با تزریق ماده مخصوص داخل رگ برای از بین بردن رگ‌های برجسته
- لیزر درمانی واریس برای بستن رگ‌های آسیب‌دیده بدون جراحی
- جراحی واریس (فلبکتومی) در موارد شدید
- تمرینات ورزشی جهت بهبود گردش خون پا
نقش تغذیه در کاهش واریس بعد از زایمان
تغذیه‌ی مناسب یکی از موثرترین راه‌ها برای پیشگیری و کنترل واریس است. رژیم غذایی سرشار از ویتامین C و E، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها به بهبود دیواره رگ‌ها و کاهش التهاب کمک می‌کند. میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات کامل، حبوبات و روغن زیتون باید بخش اصلی رژیم روزانه مادر باشند. از مصرف غذاهای شور، سرخ‌کردنی و چرب نیز باید پرهیز شود تا گردش خون بهتر انجام گیرد.
درمان خانگی واریس بعد از زایمان
- پاهایتان را در زمان استراحت بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا گردش خون بهبود یابد.
- از جوراب‌های فشاری مخصوص استفاده کنید تا از گشاد شدن بیشتر رگ‌ها جلوگیری شود.
- از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت پرهیز کنید.
- هر روز چند دقیقه پاها را به‌آرامی ماساژ دهید.
- مصرف نمک را کاهش دهید تا از احتباس مایعات در بدن جلوگیری شود.
- مایعات کافی بنوشید و از غذاهای غنی از فیبر و آنتی‌اکسیدان استفاده کنید.
- در صورت امکان، هنگام خوابیدن پاها را روی بالش قرار دهید تا بالاتر از سطح قلب باشند.
تمرینات مناسب برای بهبود جریان خون پس از زایمان
ورزش برای واریس یکی از موثرترین راه‌ها برای درمان و پیشگیری از آن است. پس از زایمان، زمانی که پزشک اجازه فعالیت بدنی را صادر کرد، می‌توانید با تمرینات زیر جریان خون را تقویت کنید که ه‌تنها باعث کاهش واریس می‌شوند، بلکه به بازیابی تناسب اندام پس از زایمان هم کمک می‌کنند:
- پیاده‌روی سبک روزانه بهترین ورزش برای بهبود گردش خون و کاهش فشار در رگ‌هاست
- حرکات کششی ساق پا به این صورت که در حالت نشسته، پنجه پا را به جلو و عقب حرکت دهید تا عضلات پا فعال شوند.
- به پشت دراز بکشید و پاها را مثل رکاب زدن بالا و پایین کرده و دوچرخه درجا بزنید
- حرکات یوگا مخصوص بعد از زایمان مثل حالت پلانک نرم یا پای درخت برای بهبود تعادل و جریان خون بسیار مفید است.
- تمرینات کگل (Kegel) نیز باعث تقویت عضلات کف لگن و بهبود بازگشت خون در ناحیه لگن می‌شود.
تفاوت واریس بارداری و واریس بعد زایمان
واریس بارداری عموما به دلیل فشار رحم بر عروق لگنی و افزایش حجم خون ایجاد می‌شود و در اغلب موارد پس از زایمان به‌تدریج فروکش می‌کند. اما واریس بعد از زایمان به علت آسیب یا کشش طولانی‌مدت دیواره رگ‌ها در دوران بارداری ایجاد می‌شود و ممکن است حتی پس از تولد نوزاد باقی بماند یا تشدید شود. این نوع واریس بیشتر نیازمند درمان‌های هدفمند پزشکی و لیزری است. همچنین در واریس بعد از زایمان، احتمال بروز رگ‌های برجسته و دردناک در ساق پا یا پشت زانو بیشتر است، در حالی که واریس بارداری موقتی و سطحی‌تر گزارش می‌شود.
📸 عکس قبل و بعد درمان واریس چند ماه بعد زایمان:
عوامل تشدید کننده واریس بعد زایمان
- اضافه‌وزن بیش از حد پس از بارداری
- بی‌تحرکی یا نشستن طولانی‌مدت
- پوشیدن لباس‌های تنگ
- مصرف نمک زیاد
- سابقه خانوادگی واریس
راهکارهایی برای جلوگیری از ابتلا به واریس بعد از بارداری
مهم‌ترین اقدام، حفظ وزن متعادل و داشتن فعالیت بدنی منظم است. مادران باید از ایستادن طولانی، نشستن با پاهای آویزان و پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنند. مصرف غذاهای سرشار از فیبر، میوه و سبزی، نوشیدن آب کافی و پرهیز از نمک زیاد نیز به بهبود جریان خون کمک می‌کند. خوابیدن به پهلوی چپ، استفاده از جوراب واریس و بالا نگه داشتن پاها در زمان استراحت نیز از بهترین روش‌های پیشگیری محسوب می‌شوند. رعایت این نکات ساده می‌تواند از بازگشت یا تشدید واریس در آینده جلوگیری کند.
📞 برای مشاوره و رزرو نوبت معاینه با شماره ۰۲۱۲۲۱۳۷۱۳۳ تماس بگیرید 📞
درمان به موقع کلید بهبودی کامل..
واریس بعد از زایمان اگرچه در ظاهر ممکن است نگران‌کننده باشد، اما با رعایت توصیه‌های پزشکی، اصلاح سبک زندگی و درمان به‌موقع کاملا قابل کنترل و حتی درمان است. شناخت تفاوت میان واریس بارداری و واریس پس از زایمان، انتخاب روش درمان مناسب و پیگیری مستمر نزد پزشک می‌تواند از بروز عوارض بعدی پیشگیری کند. دکتر فریبا هندسی؛ متخصص درمان واریس و بیماری‌های عروقی با بهره‌گیری از جدیدترین روش‌های لیزری و غیرتهاجمی در کلینیک واریس خود واقع در سعادت آباد تهران، می‌تواند بهترین گزینه‌های درمانی را متناسب با وضعیت هر مادر انتخاب کند تا سلامت و زیبایی پاها و بدن بازگشته و کیفیت زندگی بهبود یابد.
*~ سوالات متداول درباره درمان واریس بعد از زایمان ~*
بله، احتمال بازگشت واریس در بارداری‌های بعدی وجود دارد، اما رعایت توصیه‌های پیشگیرانه می‌تواند شدت آن را کاهش دهد.
درمان‌های غیرتهاجمی مانند لیزر سطحی یا جوراب فشاری در دوران شیردهی بی‌خطر هستند، اما درمان دارویی باید با تجویز پزشک انجام شود.
در برخی زنان بروز واریس در ناحیه واژن پس از زایمان طبیعی است و در چند ماه اول برطرف می‌شود.
بله، ورزش منظم به بهبود جریان خون و تقویت دیواره رگ‌ها کمک می‌کند و از گسترش واریس جلوگیری می‌کند.