همه چیز درباره داروی لوزارتان؛ راهنمای کامل مصرف و تداخلات دارویی

 اگر شما یا یکی از عزیزانتان دچار فشار خون هستید، احتمالا نام داروی لوزارتان را شنیده‌اید. این دارو به‌عنوان یکی از پرمصرف‌ترین داروهای ضد فشار خون در دنیا شناخته می‌شود. کنترل فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین اقدام‌ها برای پیشگیری از سکته مغزی، نارسایی قلبی و آسیب به کلیه‌هاست. اما آیا می‌دانید لوزارتان چگونه عمل می‌کند، چه عوارضی دارد و چه نکاتی در مصرف آن باید رعایت شود؟ در ادامه با ما همراه باشید تا یک راهنمای کامل و کاربردی درباره این دارو بخوانید.

داروی لوزارتان چیست؟

لوزارتان (Losartan) از گروه داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین II (ARB) است. این دارو با جلوگیری از تنگ شدن رگ‌های خونی، فشار خون را کاهش می‌دهد و در نتیجه فشار کمتری بر قلب و کلیه‌ها وارد می‌شود. این دارو از بروز سکته، حمله قلبی و مشکلات کلیوی در آینده جلوگیری کرده و در موارد نارسایی قلبی یا سکته قلبی، طول عمر را افزایش می دهد. بنابراین لوزاتان در بسیاری موارد برای درمان فشار خون و نارسایی قلبی استفاده شده و همچنین برای حفاظت از کلیه افراد دیابتی تجویز می شود.

لوزارتان چگونه فشار خون را کاهش می‌دهد؟

این دارو با مهار اثر آنژیوتانسین II همان ماده‌ای که باعث تنگ شدن عروق می‌شود، عمل می‌کند که نتیجه آن باز شدن رگ‌ها، جریان خون بهتر و کاهش فشار خون است. این فرایند نه‌تنها فشار خون را کنترل می‌کند بلکه در محافظت از کلیه‌ها در بیماران دیابتی هم موثر خواهد بود.

مصرف لوزارتان به چه افرادی توصیه می شود؟

افراد بالای هجده سال می‌توانند لوزارتان را مصرف کنند. در کودکان ۶ ساله و بالاتر فقط برای درمان فشار خون بالا قابل استفاده می باشد. اگر شما اصرار دارید از قرص های کنترل فشار خون مانند کاپتوپریل یا لیزینوپریل استفاده کنید، پزشکان برای شما لوزارتان تجویز خواهد کرد؛ اما اگر عوارض مصرف این دارو مانند سرفه خشک را دارید باید مصرف آن را قطع کنید.

خرودن لوزارتان در چه شرایطی ممنوع است؟

لوزارتان برای برخی افراد مناسب نمی باشد. برای اینکه مطمئن شوید که لوزارتان برای شما خطری ندارد، در صورت وجود مشکلات زیر به دکتر اطلاع دهید:

• اگر در گذشته به لوزارتان یا سایر داروها واکنش آلرژی داشته‌اید.
• مشکلات کلیوی یا مشکلات قلبی دارید.
• اخیراً پیوند کلیه شده اید.
• اسهال و استفراغ دارید.
• از یک رژیم غذایی کم نمک پیروی می کنید.
• فشار خون پایین دارید.
• در حال اقدام برای بارداری هستید یا باردارید و یا در دوران شیردهی به سر می برید.

لزوزارتان را چه زمانی و چه مقدار مصرف کنیم؟

این دارو ممکن است سرگیجه ایجاد کند، بنابراین ممکن است پزشکتان از شما بخواهد اولین دوز دارو را قبل از خواب بخورید. پس از مصرف اولین دوز، دارو می توانید لوزارتان را در هر زمان از روز مصرف کنید. سعی کنید در ساعات مشخصی از روز آن را مصرف کنید. شما می توانید لوزارتان را همراه با غذا یا در هر زمان دیگر مصرف کنید، قرص لوزارتان را با آب بخورید.

⚠️به یاد بسپارید که این اعداد و ارقام فقط برای آشنایی است و جای تجویز و معاینه پزشک را نمی گیرد و تجویز پزشک شما تنها راه درمان می باشد.

دوز و نحوه مصرف قرص لوزارتان

با توجه به علت مصرف قرص، مقدار دوز دارو مشخص می شود. دستورالعمل پزشک را دنبال کنید. معمولاً برای بزرگسالان دوز های پیشنهادی زیر توصیه می شود:

• 50mg تا 100mg یک بار در روز برای درمان فشار خون بالا و حفاظت از کلیه در افراد دیابتی
• 5 mg یک بار در روز برای نارسایی قلبی
• 25 mg

اگر اخیرا مایعات بدن تان را از دست داده‌اید برای مثال دچار اسهال هستید یا سنتان بالای ۷۵ سال است، دوز مصرفی را پایین‌تر بیاورید. همچنین اگر کودکتان باید لوزارتان مصرف کند، پزشک با وزن کردن کودک، مقدار دوز دارو را تعیین خواهد کرد.

دوز مصرف لوزارتان تغییر خواهد کرد؟

چند هفته پس از مصرف دارو، پزشکتان فشار خون شما را چک می‌کند و در مورد عوارض جانبی دارو از شما سوال می کند. همچنین باید آزمایش خون انجام دهید تا کارکرد کلیه شما و مقدار پتاسیم خونتان مشخص شود. سپس پزشکان درباره میزان دوز لوزارتان تصمیم خواهد گرفت. اگر با داروی لوزارتان فشار خون پایین نیامد ممکن است پزشک دوز دارو را بالا ببرد.

مصرف لوزارتان در سالمندان چگونه باشد؟

در سالمندان باید مصرف لوزارتان با دقت بیشتری انجام شود، زیرا این گروه نسبت به تغییرات فشار خون حساس‌تر هستند و ممکن است دچار سرگیجه یا افت فشار ناگهانی شوند. پزشک برای سالمندان درمان را با دوز پایین‌تر شروع می‌کند و به‌تدریج مقدار دارو را افزایش می‌دهد تا بدن به آن عادت کند. همچنین در سالمندان لازم است عملکرد کلیه و سطح پتاسیم به‌طور مرتب آنالیز شود تا عوارض جانبی به حداقل برسد.

بهترین زمان مصرف قرص لوزارتان

قرص لوزارتان باید روزی یک‌بار مصرف شود و زمان خاصی برای آن وجود ندارد اما لازم است ساعت ثابتی در شبانه‌روز را برای خوردن این دارو در نظر بپیرید، مثلا هر روز صبح بعد از صبحانه یا شب قبل از خواب را انتخاب کنید. مهم‌ترین نکته این است که دارو را در زمان مشخص و به‌طور منظم مصرف کنید تا اثر ثابت و مؤثری در کنترل فشار خون داشته باشد و از تغییر خودسرانه زمان یا قطع مصرف آن بدون مشورت پزشک خودداری کنید.

عوارض جانبی مصرف قرص لوزارتان

بیشتر عوارض این دارو خفیف بوده و در بسیاری از افراد رخ نمی‌دهند؛ اما در موارد نادر امکان بروز مشکلات جدی نیز وجود دارد که در جدول زیر آورده شده است:

عارضه	توضیحات	اقدام لازم
عوارض متداول (در حدود ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفر)	سرگیجه یا احساس دوران، سردرد، تهوع یا اسهال، درد مفاصل یا عضلات	خفیف هستند؛ اگر ادامه‌دار یا آزاردهنده شد به پزشک اطلاع دهید.
عوارض جدی (نادر)	زردی پوست یا چشم‌ها (مشکل کبدی)، درد شدید معده (پانکراتیت)، رنگ‌پریدگی، ضعف یا خون‌مردگی (اختلال خونی)، ضربان نامنظم قلب و گزگز اندام‌ها (تغییر سطح پتاسیم/سدیم)	نیازمند مراجعه فوری به پزشک.
واکنش آلرژیک شدید (خیلی نادر)	علائم آنافیلاکسی مانند تورم صورت و گلو، تنگی نفس، کهیر	اورژانسی است؛ فورا به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.

چگونه عوارض لوزارتان را کنترل و برطرف کنیم؟

اگر در دوره مصرف قرص لوزارتان در هر کدام از موارد زیر برای شما یا عزیزانتان اتفاق افتاد، مانند آنچه در ادامه گفته شده، رفتار کنید:

1- سرگیجه داشتن

اگر با مصرف لوزارتان، هنگام بلند شدن سرگیجه داشتید، به آرامی بلند شوید یا کمی بنشینید تا ضعف شما برطرف شود. اگر هنوز سرگیجه داشتید، دراز بکشید تا مشکل برطرف شود. اگر سرگیجه، گرفتگی عضلات و یا درد عضله داشتید رانندگی نکنید و از هیچ دستگاه یا ابزاری نیز استفاده نکنید.

2- سردرد

اطمینان پیدا کنید که به اندازه کافی مایعات مصرف می کنید. نوشیدنی های الکلی مصرف نکنید. از داروسازتان بخواهید برایتان مسکن تجویز کند. معمولا پس از یک هفته از مصرف لوزارتان، سردرد شما رفع می شود. اگر پس از یک هفته هنوز سردرد داشتید یا سردرتان شدیدتر شد، به پزشک اطلاع دهید.

3- حالت تهوع داشتن

لوزارتان را پس از وعده غذایی یا پس از میان وعده مصرف کنید. نخوردن غذاهای پرچربی یا پر ادویه نیز کمک کننده خواهد بود.

4-درگیری با استفراغ یا اسهال

مقدار زیادی مایعات مانند آب یا شربت بنوشید. اگر حالت تهوع داشتید، آن را جرعه جرعه بنوشید. اگر علامت دهیتراته شدن یا کم آبی، مانند یبوست داشتید و یا مدفوع شما از حالت معمول تیره تر بود یا بوی زننده ای داشت، با پزشک مشورت کنید. اگر اسهال یا استفراغ شدید داشتید به پزشک اطلاع دهید. ممکن است مجبور شوید برای مدتی مصرف لوزارتان را متوقف کنید.

5- درد در عضلات یا مفاصل

اگر درد غیر عادی در مفاصل یا ماهیچه ها داشتید که به علت ورزش یا کار شدید نبود، با پزشک مشورت کنید. احتمالا باید آزمایش خون بدهید تا علت آن مشخص شود.

اگر خوردن یک وعده قرص را فراموش کردیم چه کنیم؟

اگر مصرف یک قرص را فراموش کردید، به محض اینکه یادتان آمد آن را بخورید. برای جبران وعده فراموش شده دوز داروی مصرفی را دو برابر نکنید. اگر اغلب خوردن یک وعده را فراموش می کنید، ساعت را تنظیم کنید تا زمان خوردن آن را به شما یاد آوری کند. می توانید از داروساز بخواهید تا روشهای یادآوری را برای شما توضیح دهد.

✍️ بیشتر بخوانید: تاثیر قرص‌ های ضد بارداری بر فشار خون

اگر بیش از دوز تعیین شده لوزارتان مصرف کردیم چه کنیم؟

اگر به طور اتفاقی مقدار زیادی قرص لورازتان خوردید، فورا به نزدیکترین پزشک یا بیمارستان A&E بروید. اوردوز لوزارتان ممکن است سرگیجه، خستگی و تپش قلب ایجاد کند. آن مقدار لوزارتان که منجر به اوردوز می شود، از شصی به شخص دیگر متفاوت است.

چه زمانی باید مصرف لوزارتان را قطع کرد؟

قطع ناگهانی این دارو اکیدا توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است فشار خون دوباره به‌سرعت بالا برود، بنابراین با این تفکر که وضعیت شما پایدار است و دیگر نیازی به مصر آن ندارید، دارو را قطع نکنید. مصرف لوزارتان تنها باید در شرایط زیر و فقط با نظر بهترین متخصص فشار خون قطع شود:

• بروز واکنش‌های آلرژیک شدید
• آسیب جدی به کلیه یا کبد
• بارداری (مصرف لوزارتان در بارداری ممنوع است)
• عوارض جانبی غیرقابل‌تحمل

لوزارتان با چه داروهایی تداخل دارد؟

مصرف داروی لوزارتان همزمان با برخی داروها می‌تواند اثر دارو را کاهش دهد یا عوارض جدی ایجاد کند. به همین دلیل، در صورت مصرف هر یک از داروهای زیر باید حتما با پزشک مشورت کنید:

• سایر داروهای کاهنده فشار خون مثل آلیسکرین، آنالاپریل، کاپتوپریل، لیزینوپریل یا رامیپریل → ممکن است افت شدید فشار خون رخ دهد.
• داروهای مسکن و ضدالتهاب (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک، سلکسیب یا اتوریکوکسیب → می‌توانند اثر لوزارتان را کاهش دهند و خطر آسیب کلیوی را بالا ببرند.
• آسپرین به‌ویژه در دوزهای بالا → احتمال تداخل با اثرات محافظتی لوزارتان بر کلیه‌ها وجود دارد.
• هپارین و داروهای رقیق‌کننده خون → ممکن است خطر خونریزی یا تغییر سطح پتاسیم افزایش یابد.
• قرص‌های ادرارآور (دیورتیک‌ها) → مصرف همزمان می‌تواند باعث کاهش بیش‌ازحد فشار خون یا تغییر سطح الکترولیت‌ها شود.
• لیتیوم (داروی روانپزشکی) → لوزارتان می‌تواند سطح لیتیوم در خون را افزایش دهد و منجر به مسمومیت شود.
• اسپیرونولاکتون و سایر داروهای نگه‌دارنده پتاسیم → خطر افزایش پتاسیم خون و مشکلات قلبی بیشتر می‌شود.
  

⚠️ در نتیجه، اگر در حال مصرف هر داروی دیگری به‌ویژه داروهای قلبی، کلیوی یا ضدالتهابی هستید، لازم است پزشک را در جریان قرار دهید تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود.

جایگزین داروی لوزارتان چیست؟

اگر به هر دلیل نتوانید از لوزارتان استفاده کنید، پزشک می‌تواند داروهای مشابهی از خانواده‌ی آن که به نام داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین ۲ معروف هستند، یا داروهای دیگر کاهنده فشار خون را تجویز کند. از جایگزین‌های رایج این دارو می‌توان به والیـزارتان، ایربسارتان و کاندسارتان اشاره کرد که عملکردی مشابه لوزارتان دارند. 

در برخی موارد نیز متخصص ممکن است داروهای دیگری از مهارکننده‌های ACE مانند انالاپریل یا کاپتوپریل یا دیورتیک‌ها (ادرارآورها) را به‌عنوان جایگزین انتخاب کند. این انتخاب به شرایط فردی بیمار، بیماری‌های همراه، سن، وضعیت کلیه و قلب بستگی دارد و به هیچ‌وقت نباید بدون نظر پزشک و سرخود دارو را تغییر ندهید.

نکات مهم در رابطه با لوزارتان

1. قبل از هر چیزی بدانید که این دارو در برخی برندها با نام کوزار (Cozaar) نیز عرضه می‌شود.
2. لوزارتان با کاهش فشار خون، کار قلب را برای پمپاژ خون در بدن آسان‌تر می‌کند. این دارو معمولاً زمانی تجویز می‌شود که فرد به علت مصرف برخی داروهای دیگر کنترل فشار خون، دچار سرفه‌های خشک و آزاردهنده شود و نیاز به جایگزین داشته باشد.
3. اگر در طول مصرف لوزارتان دچار اسهال، استفراغ یا بیماری‌های گوارشی شدید، لازم است حتماً پزشک را در جریان بگذارید، زیرا ممکن است مصرف دارو تا زمان بهبودی به تعویق بیفتد.
4. عوارض شایعی مانند سرگیجه و احساس خستگی ممکن است در روزهای ابتدایی مصرف تجربه شوند که معمولا موقتی و کوتاه‌مدت هستند. با این حال، مصرف لوزارتان در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود و در صورت اقدام به بارداری یا باردار بودن، باید پزشک را مطلع سازید.

چه مراقبت‌هایی در حین مصرف لوزارتان لازم است؟

1. اندازه‌گیری مرتب فشار خون
2. بررسی دوره‌ای عملکرد کلیه و سطح پتاسیم خون
3. پرهیز از مصرف خودسرانه مکمل‌های پتاسیم
4. اطلاع‌رسانی به پزشک در صورت بارداری یا قصد بارداری
5. پرهیز از قطع ناگهانی دارو بدون مشورت پزشک

آگاهانه مسیر درمان را در پیش گیرید..

قرص لوزارتان یکی از درمان‌های موثر و اثبات‌شده برای کنترل فشار خون و حفاظت از قلب و کلیه‌هاست. اما مانند هر داروی دیگری، مصرف آن نیاز به آگاهی، دقت و مشورت با پزشک دارد. رعایت دوز مناسب، توجه به تداخل‌های دارویی و مراقبت‌های منظم پزشکی آن که در این مقاله به طور کامل شرح داده شد، در نهایت ایمنی و اثربخشی این دارو را تضمین خواهد کرد.