بدن شما در حین دوره بارداری دچار تغییرات متعددی می شود. با این که چنین تغییراتی معمولا بدن شما را برای به دنیا آوردن نوزاد و بزرگ کردن آن آماده می کنند، اما می توانند تاثیرات ناخواسته ای را نیز به وجود آورند. پوشیدن جوراب های واریس در حین بارداری می تواند به شما در پیشگیری از بروز برخی تاثیرات ناخواسته در پاها کمک کنند. در ادامه با ما همراه باشید درباره واریس در بارداری و نحوه ی درمان آن توضیح دهیم.
واریس دستگاه تناسلی چطور نمایان می شود؟
شاید در نگاه اول این گونه به نظر برسد که رگ های ورم کرده و رگ های واریسی دو مشکل مختلف و غیر مرتبط به هم باشند، اما در واقعیت باید گفت که این دو تقریبا یکسان هستند همچنین بسیاری از بانوان، به خصوص در سه ماه آخر دوران بارداری با آن ها دست و پنجه نرم می کنند.
هموروئید و رگ های واریسی مربوط به رگ های پیچ خورده و ورم کرده می شوند، این رگ ها معمولا در پا و به رنگ قرمز یا بنفش هستند اما امکان شکل گیری آن ها در دیگر نواحی بدن نیز وجود دارد. اگر این مشکل در ناحیه مقعد رخ دهد، به آن هموروئید یا بواسیر می گویند.
علائم ایجاد واریس واژن در بارداری
رگ های واریسی واژن، رگ هایی در ناحیه بیرونی از بخش تناسلی در بدن بانوان هستند. این دسته از رگ ها معمولا در حین دوره بارداری پدیدار می شوند. رگ های واریس دستگاه تناسلی در بارداری، ممکن است به تنهایی و یا همزمان با رگ های واریسی ناحیه پا شکل بگیرند.
هموروئید یا همان بواسیر ممکن است داخلی بوده و در مقعد شکل بگیرد و یا این که در ناحیه بیرونی بدن و مقعد دیده شود. هموروئیدهای داخلی گاهی اوقات تجمیع شده و از خروجی مقعد به سمت بیرون متمایل می شوند، رایج ترین مورد از علائم آن ها نیز خون روشن و قرمزی است که همراه با مدفوع به بیرون می آید. هموروئیدهای خارجی ممکن است دردناک و یا همراه با حس خارش باشند و در صورت فشار یا تحریک شدن دچار خونریزی می شوند.
رگ های واریس واژن همیشه دارای علائم و نشانه های خاصی نیستند. در صورت به وجود آمدن آن ها، ممکن است حس پر بودن و یا فشار در ناحیه تناسلی خود داشته باشید و یا علائمی همچون ورم و ناراحتی واژن را تجربه کنید. در برخی موارد شدید، رگ های خونی گشاد شده ممکن است حالت بیرون زدگی پیدا کنند. رنگ این رگ ها به آبی می زند و به شکل برآمدگی بر روی پوست هستند. ایستادن طولانی مدت، ورزش های واریس و همچنین داشتن رابطه جنسی می توانند این شرایط را بدتر کنند.
علت ورم کردن رگ های واریس واژن در بارداری
علت واریس دستگاه تناسلی در بارداری، نیز افزایش حجم خونی است که در ناحیه لگن جمع می شود. یکی دیگر از دلایل پدیدار شدن این رگ ها، کاهش سرعت برگشت خون به قلب است، در نتیجه، خون در رگ های پایین تنه بانوان و به خصوص ناحیه تناسلی جمع می شود و رگ های واریس واژن به وجود می آیند.
تکنیک های درمان واریس واژن در حاملگی
افزایش هورمون پروژسترون و فشار ناشی از رشد جنین طی دوران بارداری، جریان خون را در این ناحیه تحت تاثیر قرار داده و منجر به بروز واریس در ناحیه واژن می‌شود. خوشبختانه، راهکارهای متعددی برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی مادران باردار در این وضعیت وجود دارد؛
| روش درمان | توضیحات | نکات مهم |
|---|---|---|
| ساپورت و نگهدارنده مخصوص | استفاده از پوشاک و نگهدارنده‌های مخصوص واریس واژن که از ناحیه زیرین شکم و پایین کمر نیز پشتیبانی می‌کنند. | انتخاب محصول مناسب با مشورت پزشک و توجه به اندازه و راحتی. |
| جوراب‌های فشاری | پوشیدن جوراب‌های فشاری واریس برای اعمال فشار کنترل‌شده بر روی پاها و جلوگیری از تجمع خون در وریدها. | استفاده در طول روز، به ویژه هنگام ایستادن. |
| تغییر وضعیت بدن | اجتناب از ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت برای کاهش فشار بر وریدها. | تغییر وضعیت منظم و استراحت کافی. |
| بالا نگه داشتن پاها | قرار دادن پاها در سطح بالاتر از قلب برای بهبود گردش خون. | انجام چند بار در روز، هر بار به مدت 15-20 دقیقه. |
| کمپرس سرد/یخ | استفاده از کمپرس سرد یا یخ بر روی ناحیه واریس برای تسکین درد و کاهش التهاب. | قرار دادن کمپرس به مدت کوتاه و تکرار در صورت نیاز. |
| ورزش‌های سبک | انجام ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی و شنا برای بهبود گردش خون. | مشورت با پزشک قبل از شروع هر نوع ورزش. |
| هیدراتاسیون | نوشیدن آب کافی برای حفظ حجم خون مناسب و بهبود گردش خون. | مصرف روزانه حداقل 8-10 لیوان آب. |
تاثیر واریس بارداری بر زایمان
وجود رگ‌های واریسی در ناحیه تناسلی در دوران بارداری، که ناشی از افزایش حجم خون، فشار رحم بر وریدهای لگنی و اثرات هورمونی است، عموماً تأثیری بر نحوه زایمان ندارد. جریان خون در این عروق واریسی معمولاً کند بوده و در صورت خونریزی احتمالی حین زایمان، کنترل آن به طور معمول ساده است. بنابراین، نگرانی از تأثیر واریس ناحیه تناسلی بر نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) وجود ندارد.
علت اصلی ایجاد واریس در بارداری، افزایش حجم خون برای تامین نیازهای مادر و جنین است که فشار مضاعفی بر وریدها وارد می‌کند، به ویژه در پاها و لگن. افزایش وزن بارداری و هورمون پروژسترون که باعث شل شدن دیواره عروق می‌شود نیز از عوامل مؤثر هستند. خوشبختانه، واریس واژن که در دوران بارداری ایجاد می‌شود، در بیشتر موارد طی حدود شش هفته پس از زایمان و با بازگشت شرایط فیزیولوژیک بدن به حالت قبل از بارداری، به طور قابل توجهی بهبود می‌یابد یا کاملاً از بین می‌رود.
با رگ های واریسی در حین بارداری چه کنیم؟
ترفند و نکاتی وجود دارند که با اجرای آن ها می توانید ریسک بروز رگ های واریسی در بدن در حین دوره بارداری را کاهش داده و یا آن ها را کنترل کنید. فراموش نکنید که تمامی بانوان این مشکل را تجربه نمی کنند، پس ممکن است شما یکی از افراد خوش شانس باشید اما اگر این رگ ها پدیدار شدند، تعدادی راهکار و درمان خانگی را در ادامه پیشنهاد می کنیم:
| استراتژی درمانی | توضیحات |
|---|---|
| حفظ گردش خون | هر زمان که می‌توانید بنشینید و پاهای خود را بالا نگه دارید. هنگام ایستادن، یک پا را روی یک سطح کم ارتفاع قرار دهید و به طور متناوب پاها را عوض کنید. حرکات کششی مچ پا را به طور منظم انجام دهید و از نشستن با پاهای صاف و دراز خودداری کنید. این کار به جلوگیری از رگ‌های عنکبوتی کمک می‌کند. |
| تحرک داشته باشید | ورزش منظم برای جلوگیری از رگ‌های واریسی کلیدی است. روزانه چندین بار پیاده‌روی کنید یا سایر تمرینات سبک را برای بهبود گردش خون انجام دهید. راه رفتن در آب نیز می‌تواند مفید باشد. |
| راحت باشید | از لباس زیر راحت و مناسب استفاده کنید که در کناره‌ها فشار وارد نکند. از پوشیدن کمربند، جوراب‌های کشی و تنگ و کفش‌های پاشنه بلند و تنگ خودداری کنید. |
| استفاده از بندهای نگهدارنده محکم | استفاده از لباس‌های تنگ که فشار شکم را کنترل کرده و به جریان خون در رگ‌های پا کمک می‌کنند ممکن است مفید باشد. تحقیقات در این زمینه محدود است، اما می‌تواند به عنوان یک تسکین موقت عمل کند. |
| کنترل وزن | وزن خود را در محدوده توصیه شده توسط پزشک (معمولاً بین 11 تا 16 کیلوگرم افزایش وزن در کل بارداری) نگه دارید. اضافه وزن فشار بیشتری بر سیستم گردش خون وارد می‌کند. |
| خوابیدن به پهلوی چپ | خوابیدن به پهلوی چپ از فشار بر روی رگ‌های خونی اصلی جلوگیری کرده و به گردش خون بهتر کمک می‌کند. |
| اجتناب از فشار آوردن به خود | از بلند کردن اجسام سنگین و زور زدن در سرویس بهداشتی (به خصوص در صورت یبوست) خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند منجر به نمایان شدن رگ‌ها شود. |
| مصرف کافی ویتامین روزانه | داشتن یک رژیم غذایی متعادل در دوران بارداری به حفظ سلامت رگ‌ها کمک می‌کند. مصرف غذاهای حاوی ویتامین C را فراموش نکنید، زیرا این ویتامین در تولید کلاژن و الاستین نقش دارد. |
خطرات احتمالی واریس ناحیه تناسلی برای حاملگی
اگرچه ظاهر رگ‌های واریسی در ناحیه تناسلی ممکن است ناخوشایند بوده و گاهی با خارش یا درد خفیف همراه باشد، اما احتمال ایجاد خطر جدی برای شما یا نوزادان بسیار پایین است. خوشبختانه، در اغلب موارد، اگر قبل از بارداری دچار واریس در این ناحیه نبوده‌اید، این رگ‌ها ظرف چند ماه پس از زایمان به طور خودبخودی از بین خواهند رفت و جای نگرانی نیست.
با این حال، توصیه می‌شود به محض مشاهده رگ‌های واریسی در دوران بارداری، پزشک خود را در جریان بگذارید. این اقدام احتیاطی به دلیل ارتباط کلی بین واریس و احتمال بروز ترومبوز ورید عمقی (لخته شدن خون در وریدهای عمقی) است، وضعیتی که مختص بارداری نیست. اطلاع بهترین متخصص واریس به او امکان می‌دهد تا وضعیت شما را ارزیابی و در صورت لزوم اقدامات لازم را در نظر بگیرد.
همچنین در صورتی که رگ‌های واریسی پس از زایمان همچنان باقی ماندند، روش‌های درمانی دارویی یا جراحی برای برداشتن آن‌ها وجود دارد. با این وجود، به دلیل احتمال بهبود خودبه‌خودی، توصیه می‌شود قبل از اقدام به درمان‌های تهاجمی کمی صبور باشید و به بهترین مرکز لیزر واریس مراجعه کنید.
*~ سوالات متداول درباره ابتلا به واریس واژن در بارداری ~*
در حالت عادی واریس واژن تاثیری بر انتخاب نوع زایمان (طبیعی یا سزارین) ندارد.
در بیشتر موارد، واریس واژن مرتبط با بارداری طی چند هفته تا چند ماه پس از زایمان به طور خودبخودی بهبود می‌یابد.
استفاده از کمپرس سرد، استراحت و بالا نگه داشتن لگن هنگام دراز کشیدن، و اجتناب از ایستادن طولانی مدت می‌تواند کمک‌کننده باشد.
بهتر است با مشاهده اولین علائم به پزشک اطلاع دهید تا وضعیت شما ارزیابی شود و در صورت لزوم توصیه‌های لازم ارائه گردد.
