سوال بسیاری این است که فشار خون پایین چند است یا برای افزایش فشار خون پایین چه باید بخوریم و یا چه کارهایی باید انجام دهیم. در این مقاله به این موضوع پرداخته شده است.
فشار خون پایین چیست؟
افت فشار خون یا هایپوتنشن، هنگامی رخ می دهد که فشار خون از حد طبیعی پایین تر باشد. برعکس این اتفاق، فشار خون بالا یا هایپرتنشن است.
فشار خون به طور طبیعی در طول روز تغییر می کند و بدن دائما در حال تنظیم و متعادل سازی آن است. این امر به اطمینان از رسیدن خون و اکسیژن کافی به هر قسمت از بدن – از جمله مغز، قلب و ریه ها – کمک می کند.
فشار خون پایین می تواند طبیعی باشد. ممکن است هیچ علائمی ایجاد نکند یا ایجاد باعث نگرانی گردد.
حتی ممکن است با تغییر وضعیت بدن، فشار خون تغییر کند. به عنوان مثال، اگر ناگهان بایستید، ممکن است برای یک لحظه فشارتان افت کند. همچنین هنگام استراحت یا خواب نیز فشار خون پایین می آید.
مطلب مرتبط: افت فشار خون وضعیتی
برخی بیماری ها نیز می توانند باعث افت فشار خون شوند. این اتفاق می تواند سبب کمبود خون و اکسیژن در برخی از قسمت های بدن شود. درمان این بیماری ها، به افزایش فشار خون کمک می کند.
چگونه فشار خون را بالا ببریم
1- استفاده از غذاهای جاوی ویتامین B12
منابع غذایی مناسب دارای ویتامین B12 شامل گوشت، تخم مرغ، ماهی و لبنیاتی مانند شیر و پنیر می باشد. همچنین می توان از غذاهای غنی شده با ویتامین B12 مانند غلات صبحانه و شیرهای گیاهی برای افزایش فشار خون پایین استفاده کرد.
2- غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین
غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین ممکن است باعث افزایش فشار خون شوند. با این حال، مطالعات موجود در مورد تأثیر کافئین بر فشار خون بی نتیجه بوده اند. تحقیقات نشان می دهد که قهوه فشار خون را فقط در افرادی که مرتباً آن را نمی نوشند، به طور موقت افزایش می دهد.
از دیگر غذاها و نوشیدنی های حاوی کافئین می توان به شکلات، چای، کاکائو و برخی نوشابه ها و نوشیدنی های انرژی زا اشاره کرد.
3- مقدار زیادی آب بنوشید
کمبود آب بدن گاهی اوقات منجر به افت فشار خون می شود. برخی از افراد حتی با داشتن اندکی کمبود آب، ممکن است دچار افت فشار خون شوند.
با از دست دادن سریع آب نیز ممکن است دچار کم آبی شوید. این اتفاق می تواند از طریق استفراغ، اسهال شدید، تب ، ورزش شدید و تعریق زیاد رخ دهد. داروهایی مانند داروهای مدر نیز ممکن است باعث کم آبی بدن شوند.
4- رژیم غذایی متعادل داشته باشید
اگر مواد مغذی کافی دریافت نکنید، فشار خون پایین آمده و سایر عوارض جانبی ممکن است رخ دهد.
مقادیر کم ویتامین B-12، اسید فولیک و آهن می تواند باعث بروز کم خونی شود. این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که بدن نتواند خون کافی تولید کند. کم خونی می تواند به نوبه خود فشار خون را کاهش دهد.
پزشک ممکن است تغییر رژیم غذایی روزانه و مصرف مکمل ها را برای افزایش فشار خون پایین به شما توصیه کند.
5- وعده های غذایی کم حجم تری بخورید
بعد از خوردن یک وعده غذایی حجیم، فشار خون ممکن است افت کند، اگرچه این مورد در افراد مسن بیشتر دیده می شود. از آنجایی که پس از غذا خوردن، خون به سمت دستگاه گوارش جریان می یابد، خوردن حجم زیادی غذا ممکن است سبب افت فشار خون گردد. به طور معمول در چنین مواقعی، با افزایش ضربان قلب، فشار خون به تعادل می رسد.
با خوردن وعده های غذایی کم حجم تر، می توانید از افت فشار خون جلوگیری کنید. همچنین، کاهش کربوهیدرات مصرفی می تواند به حفظ فشار خون پس از خوردن غذا کمک نماید.
6- مصرف الکل را کم یا قطع کنید
نوشیدن الکل می تواند منجر به کم آبی بدن شود. همچنین می تواند با داروها تداخل داشته و باعث افت فشار خون گردد. برای افزایش فشار خون پایین ،الکل را قطع کنید.
7- میزان قند خون خود را بررسی کنید
دیابت و سطح بالای قند خون ممکن است منجر به کاهش فشار خون شود.
با استفاده از مانیتور خانگی چندین بار در روز سطح قند خون خود را بررسی کنید. برای آگاهی از رژیم، ورزش و برنامه دارویی مناسب خود در متعادل کردن سطح قند خون، به پزشک مراجعه کنید.
8- نمک بیشتری بخورید
سدیم به افزایش فشار خون کمک می کند. با این حال، ممکن است سبب افزایش بیش از حد فشار خون گردد. همچنین می تواند سبب ابتلا به بیماری های قلبی شود. از پزشک خود بپرسید که مصرف چه مقدار نمک برای شما مناسب است.
به غذاهای کامل و فرآوری نشده، نمک اضافه کنید. این کار در کنترل میزان نمکی که می خورید، به شما کمک می کند. از مصرف غذاهای نمکی تصفیه و فرآوری شده خودداری کنید.
9- تیروئید خود را چک کنید
بیماری های تیروئیدی بسیار شایع اند. کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید، به اندازه کافی هورمون های تیروئیدی را تولید نکند. این امر می تواند منجر به کاهش فشار خون گردد.
یک آزمایش خون ساده می تواند به پزشک نشان دهد که آیا به این بیماری مبتلا هستید یا خیر. ممکن است برای تقویت عملکرد تیروئید به دارو و تغییرات رژیم غذایی نیاز داشته باشید.
10- جوراب های سفت و بلند بپوشید
جوراب الاستیک می تواند از جمع شدن خون در پاها جلوگیری کنند. این کار به کاهش فشار خون ارتواستاتیک یا موضعی که به دلیل ایستادن، خوابیدن یا نشستن بیش از حد رخ می دهد، کمک می کند.
افرادی که در تخت بستری اند ممکن است برای کمک به پمپاژ خون از پاها به بریس های فشاری نیاز داشته باشند. افت فشار خون ارتواستاتیک بیشتر در افراد مسن دیده می شود. این اتفاق برای 11 درصد افراد میانسال و 30 درصد افراد مسن رخ می دهد.
11- مصرف دارو
پزشک ممکن است داروهایی برای کمک به افزایش فشار خون پایین تجویز کند. این داروها به درمان افت فشار خون ارتواستاتیک کمک می کنند:
- فلودروکورتیزون، که سبب افزایش حجم خون می شود
- میدودرین (Orvaten)، که به باریک شدن رگ های خونی و درنتیجه افزایش فشار خون کمک می کند
اگر در اثر عفونت، میزان BP (فشار خون) در فردی به شکلی خطرناک پایین باشد، ممکن است از داروهای دیگری برای افزایش فشار خون استفاده گردد. مانند:
- آگونیست های گیرنده آلفا
- دوپامین
- اپی نفرین
- نوراپی نفرین
- فنیل افرین
- آنالوگ های وازوپرسین
12- درمان عفونت
برخی از عفونت های جدی باکتریایی، ویروسی و قارچی می توانند باعث کاهش فشار خون شوند. پزشک با انجام آزمایش خون می تواند به وجود عفونت پی ببرد. درمان شامل آنتی بیوتیک IV و داروهای ضد ویروسی است.
دکتر فریبا هندسی متخصص قلب و عروق و فشار خون